Koronavirüsün yayılmasına karşı önleyici tedbirler kapsamında okulların kapatılması, birçok sosyal etkinlik ve organizasyonların yasaklanması, belli dönemlerde uygulanan sokağa çıkma kısıtlamaları gibi hareketimizi azaltan uygulamalarla karlı karşıya kaldık. Ve uygulanan bu kısıtlamalar bazı çocuklarda hareketsizlik, asosyallik, daha fazla yeme eğilimi gibi bazı olumsuz etkilerde bulundu .

Hareketsiz yaşam tarzları ve yüksek yağlı, şekerli ve yüksek kalorili yiyecekler obezite riskini artırır. Yeterince çiğnememek, abur cubur tüketmek, büyük porsiyonlar yemek ve aç değilken yemek yeme kötü beslenme alışkanlıklarıdır.

Obezite, çocukluk çağında her yaşta görülebilmekle birlikte, yağ depolama kapasitesi ilk 5 yıllık dönemde daha yüksek olduğu için bu ilk 5 yıl ve ergenlik dönemdeki obezite riski daha yüksektir.

 

Pandemi sürecinde çocuklar daha fazla abur cubur tüketti, daha az hareket etti

Pandemi sırasında çocuklar daha yüksek kalorili gıdalar (un, pirinç, kraker, cips, soda, şekerli tahıllar ve işlenmiş gıdalar) tüketti. Dünyanın dört bir yanındaki sosyal mesafe ve sokağa çıkma kısıtlamaları, özellikle şehirlerde küçük apartman dairelerinde yaşayan çocukların egzersiz yapmalarını engelledi. Yapılan bazı bilimsel çalışmalarda sağlıksız yiyeceklerin, yetersiz fiziksel aktivitenin, çok fazla ekran süresinin ve kısıtlı uykunun çocukluk çağı obezitesi riskini artırdığını bize gösteriyor. Obezitesi olan çocukların ruhsal sorunlar, hipertansiyon, diyabet, ortopedik ve kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları ve kardiyovasküler hastalıklardan muzdarip olma olasılığı daha yüksektir.

Pandemide çocuk obezitesini tedavi etmek için harekete geçin

Çocuk obezitesinin görülme sıklığı, pandeminin de etkisiyle son yıllarda tüm dünyada önemli ölçüde artmıştır. Bu nedenle, pandemi sırasında obeziteyi tedavi etmek ve önlemek için çocukların etkili müdahalelere ihtiyacı vardır. Çocuk Endokrinoloğu, Diyetisyen ve Psikolog ekibi yaklaşımı tedavide çok önemli bir yer tutar. Ancak yanlış müdahaleler çocuklarda fizyolojik ve psikolojik olumsuz sonuçlara neden olabilir. Örneğin, işin uzman olmayan birinden destek almak veya çocuğu aç bırakarak diyet yaptırmaya çalışmak, besinleri yasaklamak vb. gibi davranışlar hem sağlıksız ve yanlış kilo vermeye hem de çocuğun psikolojik olarak olumsuz etkilenmesine sebep olacaktır.

Çocuk Obezitesi Tedavisinde Diyetisyen, Doktor ve Psikolog Yaklaşımı

Çocuklarda ağırlık yönetiminin amacı, onların kilo almalarını engelleyerek sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırmaktır. Eğer bir çocuk obez ise sağlıklı ve kontrollü kilo vermelerini teşvik ederek BKI yüzdesini düşürülmesi gerekir. Uzman bir diyetisyen tarafından planlanmış kişiye özel beslenme programı, Pedagog kontrolünde davranışçı terapi  ve egzersizin arttırılması çok önemlidir. Ayrıca gerekirse Endokrinolog kontrolünde ilaç tedavisi de uygulanabilir.

Yaşam tarzı değişikliklerini hedefleyen diyet ve egzersiz müdahalelerinin olduğu kombinasyonun çocuk obezitesinde de  en etkili yöntem olduğu kanıtlanmıştır.

Pandemi Sürecinde Çocuklara Özel Online Diyet

Biz de Renkli Diyet ekibi olarak bu süreçte çalışmalarımıza devam ettik. Özellikle de sokağa çıkma kısıtlamalarının olduğu dönemlerde kilo alan çocuklara “online diyet” ile destek verdik, Halen de çocuklara hem ofiste yüzyüze görüşmelere, hem de online diyet danışmanlığı hizmeti vermeye devam ediyoruz. Online görüşmeler sayesinde çocuğa beslenme alışkanlıkları kazandırmak ve sağlıklı beslenmeye özendirmeyi amaçlıyoruz. Sağlıklı beslenmeyi öğrenen çocuk, ağırlık yönetiminde de başarılı oluyor.

Ebeveynlerine Yönelik Sağlıklı Beslenme Önerileri

Ebeveynlere özel verdiğim önerilerden birkaçı şöyle:

• Günlük menülerin çocukların da buna dahil olarak planlanması, çocukların hayal gücünü arttırmaya yardımcı olmaktadır.
• Çocukları dahil ederek yemek pişirilmesi, çocuklarda gıda kabulünü arttırmaktadır. Aynı zamanda malzemeler hakkında bilgi birikimi ve ince motor becerilerini geliştirmektedir.
• Ebeveynlerle aynı yiyeceklerin tüketilmesi çocuklarda yemekleri yeme ve deneyimleme olasılığını arttırmaktadır. Aynı sofrada, aynı tabaklarla aynı yemekleri tüketmeye özen gösterin.
• Fazla zaman ayırılamadan, hızlıca yanyana konmuş yemeklerden oluşan sunumlar yerine çocuklara yemekleri eğlenceli şekillerde sunmak, besinlerin keşfini arttırmaktadır. Örneğin pancarın renginden faydalanmak, farklı şekillerde sebze ve meyveleri doğramak, tabaklarda hayvan sekilleri gibi şekiller oluşturmak görsel zekayı ve besin tüketimini arttırmaktadır.
• Çocukların çeşitli sebze ve meyveleri evde yetiştirip büyümesini gözlemlemesi hem yaratıcılığını hem de besin tüketimini arttırmaktadır. Evinizin balkonunda bir saksıda bile yapılabilir. Yeter ki çocuğunuz kendisi yetiştirsin.

 

Anne babalara da beslenme danışmalığı

Pandemi sürecinde çocuklarına doğru beslenme alışkanlıklarını geliştirmeleri, evde fiziksel aktiviteler yapmaları ve kilolarını yönetmeleri için ebeveynlere online ve yüzyüze beslenme danımanlığı veriyoruz. Anne, babanın yaklaşımı çocuğun beslenmesinin, sağlığının temelini atıyor. Sağlıklı beslenen bir çocuk, ilerki yaşlarda da sağlıklı beslenen bir yetişkin oluyor. Dolayısıyla obezite riski de düşüyor.

 

 

 

Uzman Diyetisyen

İpek AĞACA ÖZGER