Ülser

Ülser hastalığı, açık yaraların gastrointestinal sistemini kaplamasıyla gelişen bir hastalıktır. İnce bağırsağın üst kısmında (duodenal ülser), midede (gastrik ülser) ve özofagusta (özofagus ülseri) oluşabilir.

Ülserin Nedenleri

Stres kaynaklı olabilen bu hastalığın bir başka bulunan nedeni de, Helicobacter pylori (H. pylori) adı verilen bir bakteridir.

Bu bakteriler, gastrointestinal sistemdeki bazı kısımların koruyucu mukozal bariyerine zarar verir ve asidik sindirim salgılarının bağırsakların iç kısmına zarar vermesiyle birlikte iltihaplanmasını kolaylaştırır.

Diğer nedenler arasında sigara, aspirin ve ibuprofen gibi non-steroid anti-inflamatuar ilaçların (NSAID) kronik kullanımı yer alır.

Ülser ve Beslenme Tedavisi

Araştırmalar, yüksek posalı bir diyetin ülser hastalığı gelişme riskini azalttığını göstermektedir. Çözünmeyen ve çözünebilir posalar bu ilişkiyi gösterse de, çözünebilir posanın yüksek olduğu diyetler ile ülser gelişimi için riskin daha düşük olduğu saptanmıştır.

• Çözünebilir posanın yüksek olduğu gıdalar arasında yulaf, psyllium kabuğu, baklagiller, keten tohumu, arpa, fındık ve portakal, elma ve havuç vardır.
• 47.806 erkeği kapsayan prospektif bir kohort çalışmasından elde edilen bulgulara göre, tüm kaynaklardan A vitamini açısından zengin bir diyetle, duodenal ülserin gelişimini azaltabileceğini göstermiştir.
• Hayvan çalışmaları, A vitamininin gastrointestinal sistemde mukus üretimini artırdığını göstermektedir. Bozulmuş mukozal savunmada rol oynayabilir. Bu nedenle, A vitamini ülser hastalığının gelişimine karşı koruyucu bir etkiye sahip olabilir.
• A vitamini kaynaklarını; karaciğer, havuç, brokoli, tatlı patates, lahana, ıspanak ve lahana yeşillikleri içerir.
• Çin’de yapılan araştırmalara göre, yeşil çay ve flavonoidlerce zengin olan besinlerin kronik gastrit, H.pylori enfeksiyonu ve mide kanserine karşı potansiyel koruyucu etkilerini göstermektedir. Özellikle, bu gıdaların H.pylori’nin büyümesini engellediği görülmektedir.
• Buna ek olarak, yeşil, beyaz, oolong ve siyah çaylar ile ilgili yeni bir laboratuar çalışması, bu çayların  H. pylori’nin büyümesini inhibe ettiğini ancak L. acidophilus, L. plantarum, ve B. lungum dahil olmak üzere midedeki yararlı bakterilere zarar vermeyeceğini göstermiştir. Bununla birlikte, bu in vitro bir başka çalışmadır ve bu durum testin laboratuardaki çaylar ve bakteriler arasında doğrudan meydana geldiği anlamına gelir ve bu iki madde arasındaki insan vücudunda ne olacağı ile ilgili doğrudan sonuçlar çıkaramayız. Laboratuvarda yararlı etkiler, çay tam beş dakika demlendiği zaman görülmüştür.
• Flavonoid açısından zengin yiyecekler arasında sarımsak, soğan ve kızılcık, çilek, yaban mersini, brokoli, havuç, bezelye gibi renkli meyveler ve sebzeler bulunur

Ülser Hastalığında Tüketilmemesi Gerekenler

• Ülser hastalığı olan bireyler, semptomları en  aza indirgemek hem kahve hem de alkolü kesmeli veya sınırlandırmalıdır.
• Hem kafeinli hem de kafeinsiz kahve, asit üretimini arttırabilir ve ülser hastalığı olan kişilerde semptomları şiddetlendirebilir.
• Alkollü içecekler, gastrointestinal yolun mukozal zarı aşındırır bu sayede daha fazla iltihap ve kanamaya yol açabilir.

Bazı kişiler, bu tür gıdaları yedikten sonra semptomların kötüleştiğini bildirmelerine rağmen, baharatlı veya turunçgillerin ülser hastalığını etkilediğine dair hiçbir kanıt yoktur.

Sizin için neyin iyi olduğunu bulmak önemlidir. Bazı yiyecekleri yedikten sonra, belirtilerinizin daha da kötüleştiğini fark ederseniz, bunları sınırlandırın veya kaçının. Böylece, tüm yiyecek grubunu yok etmediğinizden emin olarak elinizden gelenin en iyisini yapabilirsiniz.

• Yani, peptik ülser hastalığınız varsa, sebze, meyve ve kepekli tahıl açısından zengin bir diyet tercih etmeye özen gösterin. Her gün en az ortalama 7 porsiyon sebze ve meyve tüketin. Ve ortalama en az 5 porsiyon tahıl grubu besinler (ekmek, bulgur, makarna,vb) tüketin. Çözünür posa, A vitamini ve flavonoidler için iyi besin kaynaklarını seçin.

ÜLSER İÇİN GENEL BESLENME TAVSİYELERİ

• Çoğunlukla meyveler, sebzeler, tam tahıllardan faydalanın ve yağsız veya düşük yağlı süt ve süt ürünlerini tercih edin.
• Yağsız etleri, kümes hayvanları (tavuk ve hindi gibi), balıkları, fasulye, yumurta ve fındık yiyebilirsiniz.
• Zeytinyağı ve kanola yağı gibi sağlık için daha faydalı olan yağları seçin.
• Az tuzlu beslenmeye çalışın.
• Az şekerli beslenmeye çalışın.

ÖNERİLEN BESİNLER 

 DİKKAT: Tabloda ülser hastalığında sağlıklı beslenme için genel önerilen besinler gösterilmektedir. Eğer listede bulunan herhangi bir besin ağrıya yol açıyorsa o besinden kaçınmanız önerilir.

Besin Grubu	Önerilen Besinler
Süt	Ayran
	Yağsız süt
	Az yağlı süt
	Soya sütü
	Yağsız veya az yağlı yoğurt
	Yağsız veya az yağlı peynir
	Meyveli dondurma
Protein	Yumuşak, iyi pişmiş yağsız et, kümes hayvanları(yağ eklemeden)
	İyi pişmiş balık, yumurta(yağ eklemeden)
	Soya(yağ eklemeden)
Tahıl	Ek yağ olmadan hazırlanan; tahıl porsiyonlarınızın en az yarısı için tam tahılları seçin.
Sebze	Ek yağ olmadan hazırlanan; çeşitli tüm sebzelerden faydalanın.
Meyve	Çeşitli meyveleri tüketin.
Yağ	Zeytin, zeytinyağı, kanola yağı, fındık, fındık yağı veya az yağlı salata sosları seçin.
İçecek	Kafeinsiz alkolsüz içecekler ve bitkisel çayları içebilirsiniz.(nane veya naneli hariç)
Baharat	Biber hariç tüm baharatları kullanabilirsiniz.

 

Umarım yazımız sizin için faydalı olmuştur. Merak ettikleriniz ve sormak istediklerinizi yorum olarak bırakabilirsiniz.